Divan Buluşmalarına Cengiz Çakmak Konuk Oldu
Divan Buluşmalarının bu haftaki konuğu İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Başkanı Cengiz Çakmak oldu. 17 Kasım Perşembe günü İstanbul Kitap Kahve’de gerçekleştirilen programın konusu ‘Asrın İkindisindeki Alacakaranlık: Felsefe ve Körleşme’ idi.
Çakmak, konuşmasına öncelikle programın konusunu oluşturan kavramların analizine yer vererek başladı. Analizinde Asr Suresini merkeze alan Çakmak, Asrı okumanın önemini vurgulayarak bu okumanın zamanının alacakaranlığa kalmaksızın başlaması gerektiğini ifade etti. İkindi kavramını, asrın okunmasında önemli bir zaman olarak vurguladı.
Asrı okumak isteyen bakış, herkesin gözü önünde olan ancak herkesçe görülmemiş olanın keşfine yönelme gerekliliğinin farkında olan sorgulayıcı ve körleşmeden arınmış olmalıdır. Bu sebeple, asrın bilinmesi şimdide olanın dikkatli gözleminin bir sonucu olacaktır. Gözlemin nihayetinde geleceğe odaklanarak şimdinin olası sonuçlarını kehanetleştirmeksizin, bugün eyleme geçilebilecek bir düşünüşe tabi tutmak, önem arz etmektedir. Felsefe ise şimdide olana takılı kalmadan geleceği de kehanetleştirmeden düşünmenin imkânlarına sahiptir.
Çakmak, “şişe ve mağara metaforları” aracılığıyla konuyu derinleştirerek sinek metaforu ile ağzı açık bir şişeden dışarı çıkamayan filozofları betimlemektedir. Şişedeki filozoflar, asrın problemleri içerisinde asrın dili ve kavramlarıyla, şimdide olanın bir tekerrürünü sunmaktadır. Çakmak, bu metafordan hareketle neoliberal teknoloji, nihilizm, rölativizm, adalet, hakikat gibi kavramalara yer vererek dinleyicileri eleştirel bir düşünce sürecine davet etmiştir. Sonuç olarak, alışılagelmiş olanın -yani mağaranın- dışına çıkarak adalet ve hakikat kavramlarını aşkınlık fikri temelinde yeniden gündeme getirmek gerektiğini belirten Çakmak, “Amacımız körleşmeyi engellemek olmalıdır” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı. Program, katılımcıların katkıları ve sordukları sorulara verilen cevapların ardından son buldu.
