17. Anadolu Buluşmaları 3. günü oturumları devam ediyor. 2.Oturum, Şaban Ali Düzgün'ün "Çatışarak Gelişme: Dinin ve Toplumsal Gelişme Dinamiklerinin İlişkisi Üzerine" konu başlıklı sunumuyla gerçekleşti.
Düzgün, "Çatışarak gelişim" ters bir başlıklandırmadır. Kelimenin negatifi çatışma, pozitifi ise gelişmedir. Ruhsatı bir azimet olarak algılayabilmekteyiz. Aklıma ve fıtratıma aykırı ve karşı olan uygulamalar din değil, yorumdan ibaret kalmıştır.
16. yüzyılda Osmanlı için yazılmış İngilizce bir makalede, efendiler toplumda Deist sayılmıştır. 16. yüzyılda sorun mali sıkıntılardan dolayı bu duruma düşmenin takdir meselesi olup olmamasından çıkmıştır. Allah'a iftira atarak insanlar takdir meselesinde kötülükleri kendisine yakıştırmadığından Allah'a yakıştırmıştır. Biz hakikatleri ortaya çıkarmak yerine üstünü örtmekteyiz. "Kötülüklerin Sıradanlığı" kitabında kötülüğü tartışırken iki üslup söz konusudur. Kötülük meselesinin Allah'ın takdiri ile ilişkisi nedir? Bu metafizik bağlamdır. Alman Simmel'e göre gelişme ancak çatışarak olur. Müslüman zihinler çatışarak mı uzlaşarak mı gelişir?
"İnsanların köle yapılıp satılmasına izin veren kilise yerin dibine batsın."
Batıda Tanrı, Alman ırkının devletinde silinmiş bir kavramdır. Nietzsche bu yüzden "Tanrı öldü" demiştir. Marx "Din halkın afyonudur" dediği paragrafta "Din toplumun vicdanıdır" da demiştir.
Bugün gelinen noktada şeffaflık kontrol için gereklidir. Neoliberalizmin en çok pazarladığı kelime şeffaflıktır. Şeffaflık mahremiyet, gizlilik ve öteki kavramlarını öldürür. Nesneye isim verilirse ona hakim olunur. Hz. Adem'in isimlendirmesi de budur. Hz. İbrahim ise kelimelerle sınanmış ve milletlere önder olarak bir sonuç elde etmiştir. "Muhammed" ikbale göre Fransız İhtilali'nin eşitlik, özgürlük, kardeşlik ifadeleri Tevhid'in açılımıdır.
Bir dinin hangi hayatı parçasını çıkarırsanız o din çöker. Allah’a inanan, iman eden bir toplum emniyet ve güven krizi varsa, kimse kimseye güvenmiyorsa Allah o toplumun içine inmemiş nüfuz etmemiş demektir" ifadelerini kullandı.
2.Oturum, katılımcıların soru cevap bölümüyle devam ederek hediye takdimiyle sona erdi.
